2024 March 28 - پنج شنبه 09 فروردين 1403
شهادت حضرت صديقه طاهره (س)
کد خبر: ٨٦ تاریخ انتشار: ١٠ اسفند ١٣٩٣ - ٠٧:١٠ تعداد بازدید: 3256
صفحه نخست » عمومی » مصاحبه
مصاحبه با روابط عمومي دفتر تبليغات اسلامي خراسان رضوي
شهادت حضرت صديقه طاهره (س)

1  -  علت به شهادت رسيدن حضرت زهرا (س) را تبيين نماييد؟

شهادت حضرت زهرا (س) يکي از قطعه هاي مسلم تاريخي  با مستندات فراوان ومنابع متعدد از فريقين شيعه و سني به حدي از شهرت و اشتهار رسيده است که براي کسي از اهل انصاف ياراي انکار اين واقعيت باقي نمانده است و همگان به مظلوميت آن بانوي مکرمه و بزرگوار گواهي داده اند و عاملان آن فاجعه بزرگ را نيز ظالم و ستمگر دانستنه اند.

امام موسي بن جعفر نيز اين حقيقت را در قالب بياني زيبا بيان فرموده  است. قال موسى بن جعفر (ع): انَّ فاطمة (س) صدّيقة شهيده. اصول كافى ج 1، ص 381

همانا فاطمه زهرا صديقه شهيده است.

اگر چه برخي از افراد و گروه ها براي حفظ جايگاه اجتماعي خود سعي بر اين نموده اند تا موضوع تاريخي مزبور را توجيه نمايند اما در طول تاريخ تلاش آنها بي ثمر و گرديده و موجب تضييع شخصيت آنان نيز شده است چرا که انکار تاريخ کاري لغو و بيهوده است.

البته برخي ها خواسته اند تا بحث شهادت حضرت صديقه طاهره را يک مووضع اختلافي ميان شيعه و سني مطرح نمايند و به جهت اينکه مايه اختلاف و شکسته شدن وحدت اسلامي نشود از طرح آن و يا پرداختن به آن اجتناب نمايند و لکن مساله روشن است که نقل و روايت تاريخ با دامن زدن به اختلافات عقيدتي دو موضوع جداي از يکديگر بوده و هست.

چرا که حضرت زهرا (س) اولين محور حمايت از ولايت و امامت به شمار مي آيد و بدخواهان وي نيز در حقيقت بدخواهان مساله ولايت و امامت بوده اند.

 

 

2  -  چگونگي ونحوه ي شهادت حضرت زهرا(س) در منابع معتبر بويژه اهل سنت؟

بسياري از مورخان و نويسندگان در باره چگونگي شهادت حضرت صديقه طاهره (س)  روايت کرده اند که وقتي علي (ع) پس از پيامبر اعظم (ص)  با خليفه خود خوانده وقت بيعت ننمود و اين حرکت مي توانست پايه هاي حکومت خليفه را متزلزل نمايد تصميمي گرفته شد که از افرادي که از بيعت سرباز مي زنند به هرگونه اي که مي شود بيعت بستانند و سرآمد آنان بيعت گرفتن از علي (ع) بود که اين کار جز با ورود به خانه آنحضرت ميسر نمي شد و آنها آنگونه در بيعت ستاندن از علي (ع) جدي بودند که به زعم آنها هيچ چيزي نميتوانست مانع اقدام انها شود و در ابن امر حاضر بودند به هر اقدامي دست بزنند.

متن ماجرا و واقعيت را ابو بكر عبداللَّه بن محمد بن ابى شيبه، شيخ و استاد بخارى، در كتاب المصف، روايت مي کند: «آنگاه كه بعد از رسول خدا (ص) براى ابوبكر بيعت مى گرفتند. على (ع) وزبير براى مشورت در اين امر نزد فاطمه (س) دختر پيامبر (ص) رفت وشد مى كردند. عمر بن خطاب با خبر گرديد وبنزد فاطمه (س) آمد وگفت: اى دختر رسول خدا (ص) ! به خدا در نزد ما كسى از پدرت محبوبتر نيست وپس از او محبوبترين تويى ! ! وبه خدا قسم اين امر مرا مانع نمى شود عمر از نزد فاطمه (س) بيرون شد، على (ع) و... به خانه بر گشتند. پس فاطمه (س) گفت: مى دانيد كه عمر نزد من آمد، وبه خدا قسم ياد كرده اگر شما (بدون اينكه با ابوبكر بيعت كنيد) به خانه برگرديد خانه را با شما آتش مى زند؟ وبه خدا قسم كه او به سوگندش عمل خواهد كرد » (كتاب المصنف، ج 7، ص 432، حديث 37045، كتاب الفتن).

و  همين مضمون را نيز سيوطى در مسند فاطمه، آورده است.  مسند فاطمه، ص 36.

ابن عبدالبر، در الاستيعاب، نيز اين داستان را نقل كرده است.  الاستيعاب، ج 3، ص 975.

و سپس با مشعلى بر در خانه فاطمه آمد و در جواب فاطمه كه فرمود: آيا من نظاره گر باشم و تو خانه مرا آتش بزنى؟ گفت: بلى. چنانكه بلاذرى مى گويد: « ابوبكر به على (ع) پيام فرستاد تا با وى بيعت كند امّا على نپذيرفت. پس عمر با مشعلى آمد، فاطمه (س) نا گاه عمر را با مشعل در خانه اش يافت، پس فرمود: يابن الخطّاب ! آيا من نظاره گر باشم وحال آنكه تو در خانه ام را بر من به آتش مى كشى؟ ! عمر گفت: بلى. »بلاذرى، انساب الاشراف، ج 1، ص 586.

وابوالفداء نيز مى گويد: « سپس ابوبكر عمر بن خطاب را به سوى على وآنانكه با او بودند فرستاد تا آنان را از خانه فاطمه (س) بيرون كند. وگفت: اگر از دستور تو سر باز زدند با آنان بجنگ.

پس عمر مقدارى آتش آورد تا خانه را آتش زند.

پس فاطمه (س) بر سر راهش آمد وفرمود: كجا؟ اى پسر خطاب ! آمده اى تا كاشانه ما را به آتش كشى؟ ! گفت: بلى. يا در آنچه امت وارد شده اند وارد شوند. »ابوالفداء، تاريخ ابى الفداء ج 1 ص 156. دار المعرفة، بيروت.

البته در ابن هنگام که به خانه حضرت وارد شدند با مشعل آتش براى تسليت دختر پيامبر اكرم (ص) آمدند كه وى «به محسن» باردار بود و تهاجم به خانه و... موجب قتل محسن طفلى كه هنوز پابه دنيا ننهاده بود گرديد.

پس شهادت حضرت زهرا يکي از فجيع ترين حوادث تاريخ اسلام است که براي هميشه بر تارک تاريخ اسلام ماندگار خواهد بود و هرگز صفحه زندگي خلفاي خود ساخته پس  ا ز پيامبر از  ننگ اين فاجعه پاک شدني نيست.

 
3 - شبهات بي اساس در باره شهادت حضرت صديقه طاهره:

برخي از بدخواهان و مغرضان در باره شهادت حضرت زهرا (س) شبهات و ايرادات بي اساسي را وارد نموده اند تا ا ز اين طريق در باورهاي قطعي شيعيان و مسلمانان با انصاف ترديد ايجاد كنند و گامي در راستاي تهاجم فرهنگي عليه باورهاي ديني پيروان مكتب تشيع بردارند اما غافل از اين كه جوانان و علاقه مندان به مكتب اهل البيت هرگز فريفته اين اقدامات سبك سرانه نخواهند شد.

اما از آنجا مكتب اهل البيت مكتب باورهاي عقلاني همراه با پشتوانه استدلالي است لازم مي دانم در اين مجال به برخي از آن شبهات پاسخ دهم.

1  -   اگر شهادت حضرت زهرا در ماجراي خانه و سوزاندن در خانه صحيح است پس چرا حضرت علي (ع) كه به عنوان شخصيتي غيرتمند آنهم ذاراي غيرت ديني هيچ گاه به دفاع ا زهمسر و ناموس خويش بر نخواست؟

پاسخ:

پر واضح است كه دفاع از ناموس، از مسائل فطرى و مشترك ميان همه انسان هاي روي كره زمين با هرگونه باور ديني  است؛ و به عنوان يك اصل عمومي در اقدامات اجتماعي و دفاعيات خانوادگي به شمار مي آيد و همگان به اين اصل نيز عمل خواهند نمود.

اما روشنتر از آن اصل اجتماعي بيداري انسان نسبت به توطئه دشمنان است از اين رو اگر انسان عاقلي بداند كه قصد دشمن از تعرض و جسارت به ناموس وى اين است كه او را به واكنش وادار كنند تا به مقصود شوم  خود دست يابد؛ به نظر نمي رسد هيچ انسان عاقل و با تدبير و مسلط بر نفس خويش، كارى بكند كه دشمن به مقصودش برسد بلكه مسير احتياط عقلي و ديني را رعايت خواهد نمود.

قصد مهاجمان به خانه وحى اين بود كه اميرمؤمنان علي عليه السلام را به واكنش وادار كنند و با استفاده از اين فرصت، ثابت كنند كه شخصى همانند علي عليه السلام براى رسيدن به حكومت دنيوى حاضر شد كه افراد زيادى را از دم شمشير بگذراند.

و نيز اگر اميرمؤمنان عليه السلام از خود واكنش نشان مى داد و با آن ها درگير مى شد، ممكن بود كه فاطمه زهرا در اين درگيري ها كشته شود، سپس دشمنان شايع مى كردند كه علي عليه السلام براى به دست آوردن حكومت دنيايى، همسرش را نيز فدا كرد و در حقيقت او بود كه سبب كشتن همسرش شد؛ چنانچه در باره عمار ياسر، يار وفادار اميرمؤمنان عليه السلام چنين كردند.

پيامبر در باره او تَقْتُلُهُ الْفِئَةُ الْبَاغِيَةُ، يَدْعُوهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ، وَيَدْعُونَهُ إِلَى النَّار.

عمار را گروه ستمگر مى كشند، او آنان را به بهشت مى خواند وآنان او را به جهنّم. صحيح البخاري، ج 1، ص172، ح436،

ابو بكر بن محمد بن عمرو بن حزم از پدرش نقل مى كند كه گفت: هنگامى كه عمار ياسر به شهادت رسيد، عمرو بن حزم نزد عمرو عاص رفت و گفت: عمار كشته شد، رسول خدا صلى الله عليه وآله فرموده است: گروه ستمگر، عمار را مى كشند، عمرو عاص ناراحت شد و جمله «لا حول ولا قوة الا بالله» را مى گفت تا نزد معاويه رفت،  معاويه پرسيد: چه شده است؟ گفت: عمار كشته شده است. معاويه گفت:  كشته شد كه شد، حالا چه شده است؟ عمرو گفت: از رسول خدا صلى الله عليه وآله شنيدم كه مى فرمود: عمار را گروه باغى وستمگر خواهد كشت، معاويه گفت: مگر ما او را كشته ايم، عمار را علي و يارانش كشتند كه او را همراه خويش وادار به جنگ كردند و او را بين نيزه ها و شمشيرهاى ما قرار دادند .مسند أحمد بن حنبل، ج4، ص199، ح 17813.

در پاسخ اين توطئه معاويه و عمرو عاص نيز علي (ع)  سخن كوبنده اي فرمود كه عبارت است از: بنابراين حمزه را هم در جنگ احد پيامبر كشته است؛ چون آن حضرت بود كه حمزه را همراه خودش آورده بود. اين پاسخ علي چنان كوبنده است كه حرفى براى گفتن باقى نمى گذارد

 

2  -  شبهه ديگري كه برخي ها مطرح مي كنند عبارت است از اينكه چنانچه ماجراي هجوم به خانه علي (ع) صحيح است پس چرا با وجود علي (ع) در درون خانه ،  همسر وي براى باز كردن در خانه به پش در آمد و چرا خود علي (ع) براى بازكردن در نرفت؟

پاسخ:

براي پاسخ به اين شبهه سبك سرانه بايستي به قطعه اي از تاريخ توجه نمود و سپس تحليلي را نيز مورد دقت قرار داد

دقت در قطعه تاريخي:

آن چه كه از برخى از روايات استفاده مى شوداين است كه  حضرت فاطمه سلام الله عليها نزديك در ورودى منزل نشسته بود و با ديدن عمر و همراهان وى، در را به روى آنان بست.

شيخ مفيد و ديگران نوشته اند:

فرد مهاجم گفت: برخيزيد تا پيش او (علي) برويم، پس به همراه او راه افتاديم، چون نزديك خانه رسيديم، فاطمه آنان را ديد و لذا در را بست و شك نداشت كه بدون اجازه وارد نخواهند شد، فرد مهاجم  در را كه از شاخه هاي خرما ساخته شده بود، با لگد شكست، سپس وارد خانه شدند و علي را بيرون آوردند در حالى كه كمرهاي خود را بسته بودند. الاختصاص ص 186.

تحليل مهمتر از قطعه تاريخي اين است كه حضرت صديقه شكى نداشت كه جمعيت بدون اذن و اجازه داخل منزل نخواهند  شد؛ چون نص قرآن است كه بدون اجازه وارد خانه كسى نشويد:

يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَدْخُلُواْ بُيُوتًا غَيرَْ بُيُوتِكُمْ حَتىَ  تَسْتَأْنِسُواْ وَتُسَلِّمُواْ عَلىَ أَهْلِهَا ذَالِكُمْ خَيرٌْ لَّكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ.

فَإِن لَّمْ تجَِدُواْ فِيهَا أَحَدًا فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتىَ  يُؤْذَنَ لَكمُ ْ وَإِن قِيلَ لَكُمُ ارْجِعُواْ فَارْجِعُواْ هُوَ أَزْكىَ  لَكُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيم . النور / 27 و 28.

اى افرادى كه ايمان آورده ايد! در خانه هايى غير از خانه خود وارد نشويد تا اجازه بگيريد و بر اهل آن خانه سلام كنيد اين براى شما بهتر است شايد متذكّر شويد!

و اگر كسى را در آن نيافتيد، وارد نشويد تا به شما اجازه داده شود و اگر گفته شد: «بازگرديد!» بازگرديد اين براى شما پاكيزه تر است و خداوند به آنچه انجام مى دهيد آگاه است!.

بعلاوه مطلب فوق تصور اين بود كه با توجه به موقعيت حضرت زهرا (سلام الله عليها) و احترام رسول اكرم  صلى الله عليه وآله مردم با ديدن حضرت صديقه خجالت بكشند و متعرض نشوند همچنان كه عدّه اى با شنيدن صداى حضرت صديقه برگشتند. و اين بي شرمى مهاجمان بود كه حرمت خانه و اهل آن را رعايت نكردندو با هجوم به خانه علي (ع) حرمت خاندان پيامبر را شكستند.
 

4  -  کيفيت الگو برداري نسل جوان از شخصيت ملکوتي حضرت زهرا(س)؟

مساله الگو برداري يک موضوع عقلاني و اجتماعي است که هر انساني در طول زندگي به دنبال تعيين الگويي براي ادامه حيات خود و روشمند نمودن زندگي خويش است و در حقيقت تاسي و روي آوردن به الگو براي رشد و ارتقاي سطح فرهنگ زندگي بسيار مهم و ضروري خواهد بود.

از آن جهت كه ذوات مقدسه حضرات معصومين(ع) به تبعيت از پيامبر اعظم اسوه و الگوي همه جهانيان در همه اعصار و امصار هستند پس رفتارهاي اجتماعي آنان نيز تابع زمان خاص و مكان ويژه اي نيست بلكه براي همه دوران ها حتي دوران معاصر و اينده جهان نيز الگويي مناسب و شايسته به شمار مي آيد و نسخه برداري از رفتارها و زندگي آنان بويژه صديقه طاهره نسخه ي نجات بخش و سعادت آفرين در آتيه بشريت خواهد بود.

اگر چه عمر صديقه طاهره بسيار كوتاه بوده و توطئه دشمنان نيز مانع بهره برداري بشريت از ادامه فيوضات معنوي زندگي وي گرديد اما همان مدت كوتاه و بسيار اندك و در عين حال همراه با غمبارگي و حزن بركات فراوان و غيز قابل شمارشي را براي جامعه به جاي گذارده كه حتي امروزه نيز به عنوان ميراثي گرانبها مورد توجه مي باشد.

اما ميراث گرانبهاي حضرت صديقه طاهره گنجي پر بها است كه پس از استخراج و بيرون كشاندن از هاله حجاب فهم ناقص مي تواند در متن جامعه و ميدان حضور مردم بويژه نسل جوان مفيد واقع شود.

از اين رو الگو برداري نسل جوان ا ززندگي صديقه طاهره مستلزم مطالعه و كنكاش در تاريخ غمبار حيات اوست كه به همگان توصيه موكد مي شود.

حجاب كه امروز يكي از چالش هاي مهم جامعه جوانان است با رجوع به سيره آنحضرت پويايي و حيات دوباره خواهد يافت و تهديد را به فرصت بس زيبا تبديل خواهد نمود.

آفت و آسيب رشد بي رويه و بال رفتن نرخ طلاق در جامعه و تزلزل در انس و سازگاري زندگي مشترك زوج هاي جوان  مي تواند با نمايه سازي در زندگي زناشويي صديقه طاهره درمان گردد.

رعايت حقوق زن و احترام به شخصيت بانوان و حضور مفيد و با وقار بانوان در عرصه اجتماع نمونه اي است كه با ابزخواني زندگي وي احيا خواهد شد.

حضور سياسي زنان و نقش آنان در حمايت هاي سياسي از نظام اسلامي و دفاع از رهبري اسلامي جامعه و كوتاه نيامدن از ولي زمان و امام جامعه را بايستي در زندگي اجتماعي و سياسي حضرت صديقه طاهره جويا شد.

محبت به فرزندان و اركان خانواده . رعايت حريم بزرگان در خانواده و توجه به اصول و اركان تربيتي در خانواده و توجه به آموزش و علم در ميان مردم و تلاش براي ارتقاء سطح دانش مردم و هزاران مورد ديگر از سنت ها يفراموش شده جامعه همه و همه از مورادي است كه الگوبرداري از زندگي حضرت فاطمه زهرا مي تواند در احياي آنان موثر و مفيد واقع شود.


Share
* نام:
ایمیل:
* نظر:

پربازدیدترین ها
پربحث ترین ها
آخرین مطالب
صفحه اصلی | تماس با ما | آرشیو مطالب | جستجو | پيوندها | گالري تصاوير | نظرسنجي | معرفی استاد | آثار و تألیفات | طرح سؤال | ایمیل | نسخه موبایل | العربیه
طراحی و تولید: مؤسسه احرار اندیشه